Niegodność dziedziczenia a prawo do zachowku
Podstawy niegodności zostały podzielone na 3 grupy:
1. gdy spadkobierca (zapisobierca) dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy
2. gdy spadkobierca ( zapisobierca) podstępem lub groźbą nakłoni spadkodawcę do sporządzenia lub do odwołania testamentu, albo w taki sam sposób przeszkodzi spadkobiercy sporządzenie lub odwołanie testamentu
3. gdy spadkobierca ( zapisobierca ) umyślnie ukrył lub zniszczył testament spadkodawcy, podrobił, przerobił albo świadomie skorzystał z testamentu podrobionego lub przerobionego przez inną osobę
Przyczyny uznania za niegodnego wyczerpująco zostały wymienione w art. 928 par. 1 kc . Zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą sądów polskich ( np. II CKN 627/98, VI ACa 82/13 ) zachowanie spadkobiercy nawet sprzeczne z powszechnie przyjętymi obyczajami, ale nie będące jednym z tych wyżej wymienionych, nie może stanowić uznania za niegodnego.
W przypadku ujemnie ocenianych zachowań małżonka/małżonki, ale niestanowiących naruszeń wymienionych w art., 928 kc - zastosowanie znajdzie instytucja powództwa z art. 940 kc opisana przeze mnie w poprzednim artykule.
Żądanie uznania spadkobiercy za niegodnego podlega rozpoznaniu w procesie.
Skutki uznania za niegodnego:
Spadkobierca uznany za niegodnego zostaje wyłączony od dziedziczenia zarówno z ustawy i na podstawie testamentu, tak jakby nie dożył otwarcia spadku.
Orzeczenie sądu jest wówczas konstytutywne z mocą wsteczną ( ex tunc). Taki spadkodawca musi być wówczas traktowany jakby nigdy nie doszedł do dziedziczenia.
UZNANIE ZA NIEGODNEGO OZNACZA POZBAWIENIE PRAWA DO ZACHOWKU